Các bệnh của cá nước ngọt thường gặp

Trong quá trình nuôi cá, cá có thể gặp phải nhiều loại bệnh làm giảm sức đề kháng, giảm ăn, thậm chí gây chết hàng loạt. Các bệnh của cá thường phát sinh do sự tương tác giữa cá và vật chủ mang bệnh như kí sinh trùng, virut, vi khuẩn, nấm… Dưới tác động bởi các tác nhân bệnh lý và một môi trường sống không thuận lợi dẫn tới các bệnh của cá.

Hiện tượng này thể hiện sự xáo trộn trong cơ thể cá, do sự tác động giữa ba yếu tố chính: cá, tác nhân gây bệnh và môi trường sống. Khi môi trường sống thay đổi không thuận lợi, sức đề kháng của cá giảm và dễ bệnh.

Điều này là vấn đề nhức nhối đối với bà con nuôi cá. Để cho bà con chủ động hơn trong phòng chống bệnh cho cá, BIO CHEM gửi đến bà con những thông tin về các bệnh của cá thường gặp.

Bệnh đốm đỏ ở cá

Nguyên nhân

Bệnh đốm đỏ ở cá là một trong các bệnh của cá thường gặp. Bệnh thường xuất phát từ vi khuẩn hình que như Aeromonas hydrophila hoặc Pseudomonas. Vi khuẩn này thường phát triển trong môi trường nước ô nhiễm và có khả năng gây nhiễm trùng khi hệ thống miễn dịch của cá yếu hoặc khi cá bị tổn thương. Bệnh đốm đỏ thường gặp ở nuôi cá trắm cỏ.

Triệu chứng

Khi cá mắc bệnh đốm đỏ, chúng thường có những biểu hiện sau:

• Giảm hoặc bỏ ăn, bơi lờ đờ trên mặt nước.
• Da cá chuyển sang màu tối sẫm.
• Xuất hiện các điểm xuất huyết đỏ trên thân cá.
• Vẩy da rụng dạng mảng.
• Gốc vây xuất hiện dấu hiệu xuất huyết và tia vây bị rách nát.
• Các điểm xuất huyết thường kèm theo viêm, tấy, loét, có mủ và máu.
• Xung quanh các điểm xuất huyết có nấm ký sinh.
• Mắt của cá có thể lồi ra và xuất hiện xuất huyết.
• Cá có thể tái nhợt hoặc xuất huyết.

Các đốm đỏ xuất hiện trên da ở cá

Cách phòng bệnh

Để phòng ngừa và điều trị bệnh đốm đỏ ở cá, có một số biện pháp cần áp dụng:

• Quản lý chất lượng nước: Đảm bảo chất lượng nước trong ao nuôi hoặc lồng nuôi luôn tốt, với độ pH và hàm lượng oxy phù hợp để hỗ trợ sức khỏe và hệ thống miễn dịch của cá.
• Kiểm soát lượng thức ăn: Cung cấp lượng thức ăn phù hợp, tránh đưa quá nhiều thức ăn vào ao, đặc biệt trong môi trường nước không thuận lợi. Trong khẩu phần ăn cần bổ sung các loại vitamin như MIAVITA GOLD để tăng khả năng miễn dịch, sức đề kháng của cá.
• Sử dụng vaccin phòng bệnh.
• Kiểm tra và xử lý cá bệnh: Khi phát hiện cá bị bệnh, cần tách cá bệnh ra khỏi nhóm cá khỏe mạnh. Đối với cá giống thì dùng phương pháp tắm cho cá bằng kháng sinh, liều lượng và thời gian phụ thuộc vào mức độ bệnh của cá. Đối với cá thịt: trộn kháng sinh cho ăn trong vòng 5-7 ngày. Xử lý nước diệt khuẩn, kí sinh trùng, nấm bằng các sản phẩm như BKC, Glutaraldehyde, Lodine, Bronopol. Bổ sung thêm các sản phẩm men đường ruột Rosszyme, bổ gan Herbaliv, các loại vitamin để tăng cường sức đề kháng, hệ tiêu hóa, chức năng gan và mật của cá.

Bệnh trùng bánh xe trên cá

Nguyên nhân

Bệnh trùng bánh xe trên cá thường do trùng bánh xe gây ra. Đây là loại trùng ký sinh sống trên da và vây của cá. Bệnh thường phát triển nhanh chóng trong môi trường nước ô nhiễm. Bệnh có khả năng gây nhiễm trùng khi hệ thống miễn dịch của cá yếu hoặc khi cá bị tổn thương.

Triệu chứng

Khi cá mắc bệnh trùng bánh xe, chúng thường có những biểu hiện sau:

• Trên thân cá xuất hiện nhớt trắng đục.
• Da của cá chuyển sang màu xám.
• Cá thường ngứa ngáy, khó chịu và nổi từng đám trên mặt nước.
• Một số con cá tách ra khỏi đàn và bơi lơ đờ quanh ao.
• Cá bệnh nặng có thể bơi không định hướng, lật bụng, chìm xuống đáy ao và sau cùng sẽ chết.

Bệnh trùng bánh xe trên cá

Cách phòng bệnh

Để phòng ngừa và điều trị bệnh trùng bánh xe trên cá, người nuôi cá cần áp dụng các biện pháp sau:

• Quản lý chất lượng nước: Đảm bảo chất lượng nước trong ao nuôi luôn tốt. Bạn nên sử dụng hóa chất xử lý nước diệt khuẩn BKC 80% hoặc đồng Sulphate để phòng trị bệnh cá tốt nhất.
• Kiểm soát lượng thức ăn: Cung cấp lượng thức ăn phù hợp, tránh tình trạng quá cảnh thức ăn và làm sạch thừa thức ăn trên ao.
• Sử dụng thuốc phòng bệnh: Sử dụng thuốc kháng ký sinh và các sản phẩm hóa học phù hợp để ngăn chặn và điều trị bệnh khi phát hiện các triệu chứng ban đầu.
• Kiểm tra và xử lý cá bệnh: Khi phát hiện cá bị bệnh, cần tách cá bệnh ra khỏi nhóm cá khỏe mạnh để tránh sự lây lan nhanh chóng.
• Tăng cường vệ sinh ao nuôi: Định kỳ làm sạch và xử lý nước ao nuôi bằng đồng Sulphate để loại bỏ trùng bánh xe và giảm nguy cơ lây lan bệnh.

Bệnh trùng mỏ neo ở cá

Nguyên nhân

Bệnh mỏ neo ở cá thường do ký sinh trùng Lernea (còn gọi là trùng mỏ neo) gây ra. Ký sinh trùng này có hình dạng giống chiếc mỏ neo của tàu thuyền, với cơ thể dài khoảng 8-16mm, có hình que và đầu có mấu. Khi ký sinh, nó cắm sâu vào cơ thể cá và ký sinh hút chất dinh dưỡng từ cá.

Triệu chứng

Khi cá bệnh mỏ neo, chúng thường thể hiện các dấu hiệu sau:

• Da cá bị viêm và loét, đặc biệt ở vây, mang và xoang miệng.
• Các vết loét này tạo điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng, nấm và vi khuẩn khác xâm nhập và gây bệnh.
• Cá thường biểu hiện tình trạng ngứa ngáy, khó chịu và kém ăn.
• Màu sắc da cá thay đổi, mất đi sắc màu bình thường.
• Cá bơi lờ đờ và có phản ứng kém, yếu ớt, tình trạng nặng dẫn đến chết.

Bệnh trùng mỏ neo ở cá

Cách phòng bệnh

• Sau khi thu hoạch cá nên tháo sạch nước, bón vôi và phơi đáy ao 5-7 ngày. Sau đó có thể dùng TCCA hoặc Chlorine để xử lý nước trước khi thả cá giống.
• Định kì xử lý nước bằng các sản phẩm diệt khuẩn, nấm, kí sinh trùng như Glutaraldehyde, BKC, Bronopol…và dùng các sản phẩm vi sinh Pro-B Powder, Pro-B Tablets xử lý đáy nước định kỳ, giúp cân bằng môi trường ao nuôi.
• Không cho thức ăn quá nhiều, tránh dư thừa thức ăn làm môi trường nước ô nhiễm.
• Bổ sung các khoáng chất, men tiêu hóa, vitamin để nâng cao sức đề kháng của cá.

Xem thêm: Men vi sinh Pro-B Powder trong nuôi trồng thủy sản

Bệnh Nấm Thủy Mi

Bệnh nấm thủy mi là một bệnh phổ biến ở cá gây ra bởi vi khuẩn Trichodina, Trichodinella và Tripartiella. Đây là một bài viết nhằm cung cấp thông tin về bệnh nấm thủy mi, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng bệnh.

Nguyên nhân:

Bệnh nấm thủy mi xảy ra khi cá bị nhiễm vi khuẩn Trichodina, Trichodinella và Tripartiella. Bệnh này không chọn lọc chủ và có thể ảnh hưởng đến tất cả các loài cá trong ao nuôi. Môi trường ao nuôi có mật độ cá cao và nước bẩn là những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của bệnh.

Triệu chứng:

Khi cá bị nhiễm bệnh nấm thủy mi, trên da của chúng xuất hiện những vùng trắng hoặc xám. Những vùng này thường có những sợi nấm nhỏ, mềm. Sau một thời gian, sợi nấm phát triển thành búi trắng như bông, có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Ngoài ra, trứng cá bị nhiễm bệnh cũng có màu trắng đục và xung quanh có nhiều sợi nấm gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trứng.

Bệnh nấm thủy mi

Cách phòng bệnh:

+ Áp dụng các phương pháp nuôi phù hợp, không nuôi cá quá dày nếu môi trường nước ở đó không tốt.

+ Dọn sạch ao sau các vụ nuôi như: vét bùn, tạt vôi với 7 – 10 kg/ 100 m2.

+ Trước khi thả cá giống cần tắm qua nước muối với liều lượng 2 – 4 g muối/lít nước.

+ Thức ăn của cá phải đảm bảo chất dinh dưỡng đầy đủ. Ngoài ra còn phải tuân thủ 4 định bao gồm: Định lượng, định chất, định thời gian, định địa điểm.

Nên treo túi vôi 2 – 4 kg/túi quanh chỗ cho cá ăn 1 tuần/lần đối với cá nuôi lồng bè và xử lý vôi nguồn nước đối với cá nuôi ao vào mùa mưa.

+ Theo dõi màu nước ao nuôi và khả năng phản xạ của cá. Bạn nên thay nước trong ao thường xuyên cho cá.

+ Bổ sung thêm vitamin C, vitamin tổng hợp Miavita Gold bằng cách trộn vào thức ăn cho cá nhằm tăng sức đề kháng cho cá, phòng bệnh hiệu quả.

 Bệnh Trùng quả dưa             

Bệnh Trùng quả dưa do loại trùng Ichthyophthirius gây ra, có dạng hình quả dưa và là một bệnh phổ biến ở cá. Trùng Ichthyophthirius thường bám trên da, vây và mang của cá, tạo thành nhiều hạt lấm tấm nhỏ, màu trắng đục (đốm trắng) có thể nhìn rõ bằng mắt thường. Bệnh gây ra các triệu chứng như cá bị tách đàn bơi lờ đờ quanh ao. Đặc biệt, cá trê có thể có hiện tượng treo râu, đầu ngoi lên mặt nước và đuôi xuôi xuống phía đáy ao. Bệnh Trùng quả dưa phân bố rộng và gây thiệt hại nhiều cho cá rô phi và cá trê.

Nguyên nhân:

Bệnh Trùng quả dưa được gây ra bởi loại trùng Ichthyophthirius. Trùng này phát triển và lây lan trong môi trường ao nuôi cá có chất lượng nước kém, mật độ nuôi cao.

Triệu chứng:  Da, vây và mang của cá bị nhiễm bệnh xuất hiện nhiều hạt nhỏ màu trắng đục (đốm trắng), có nhiều nhớt, màu sắc nhợt nhạt, có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Cá bệnh nổi thành từng đàn trên mặt nước, bơi yếu, lờ đờ, quẫy nhiều. Cá dễ ngạt thở do trùng bám nhiều ở mang, phá hoại biểu mô mang. Khi cá yếu quá sẽ ngoi đầu lên để thở, đuôi bất động cắm xuống nước. 

Bệnh trùng quả dưa

Cách phòng bệnh:

Để phòng tránh bệnh Trùng quả dưa, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Đảm bảo vệ sinh ao nuôi: Duy trì vệ sinh ao nuôi cá, loại bỏ tảo và các chất thải hữu cơ khác để giảm nguồn dinh dưỡng cho trùng quả dưa.
• Kiểm soát mật độ cá: Đảm bảo không nuôi quá nhiều cá trong một ao nuôi, để giảm khả năng lây lan bệnh và cạnh tranh nguồn dinh dưỡng.
• Diệt ký sinh trùng: Sát trùng nguồn nước bằng BKC, Iodine, diệt ký sinh trùng trên cá bằng Đồng Sunphate hoặc một số sản phẩm chuyên về ký sinh trùng, lưu ý phải tuân thủ đúng liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
• Theo dõi sức khỏe cá: Quan sát thường xuyên sức khỏe của cá, để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh và áp dụng biện pháp điều trị kịp thời.

Bệnh Trùng loa kèn

Bệnh Trùng loa kèn do loại trùng Epistylis hoặc Zoothamnium gây ra, là một bệnh thường gặp ở cá, ba ba, ếch. Trùng thường bám vào da, vây và mang của cá, tạo thành nhiều búi trắng giống như hình dạng của loa kèn, dễ bị nhầm lẫn với bệnh nấm thủy mi. Bệnh cũng có thể kết hợp với ký sinh trùng đơn bào khác, gây bệnh và dẫn đến cá chết hàng loạt.

Nguyên nhân:

Các nguyên nhân chính gây nhiễm trùng loa kèn ở cá bao gồm:

Môi trường nước không tốt

Sự suy giảm chất lượng nước, chẳng hạn như nồng độ ammonia, nitrite cao, pH không ổn định hoặc nhiệt độ không phù hợp, tạo ra môi trường thuận lợi cho ký sinh trùng phát triển

Tiếp xúc với cá nhiễm trùng

Khi cá tiếp xúc với cá khác đã nhiễm trùng hoặc đồ vật nhiễm trùng, ký sinh trùng loa kèn có thể lây lan từ cá này sang cá khác.

Triệu chứng:

Các triệu chứng bệnh Trùng loa kèn giống với bệnh trùng bánh xe. Trên da, vây và mang của cá xuất hiện nhiều búi trắng có hình dạng giống loa kèn. Các dấu hiệu bệnh lý này có thể gây khó khăn trong việc nhận biết và phân biệt với bệnh nấm thủy mi.

Bệnh trùng loa kèn

Cách phòng bệnh:

Để phòng tránh bệnh Trùng loa kèn, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Đảm bảo vệ sinh ao nuôi: Duy trì vệ sinh ao nuôi cá, loại bỏ tảo và các chất thải hữu cơ khác để giảm nguồn dinh dưỡng cho trùng.
• Kiểm soát mật độ cá: Đảm bảo không nuôi quá nhiều cá trong một ao nuôi, để giảm khả năng lây lan bệnh và cạnh tranh nguồn dinh dưỡng.
• Diệt ký sinh trùng: Sát trùng nguồn nước bằng BKC, Iodine, diệt ký sinh trùng trên cá bằng Đồng Sunphate hoặc một số sản phẩm chuyên về ký sinh trùng
• Theo dõi sức khỏe cá: Quan sát thường xuyên sức khỏe của cá, để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh và áp dụng biện pháp điều trị kịp thời.

Tim hiểu thêm: Các bệnh trên cá thường gặp trong nuôi cá nước mặn

Trên đây là những thông tin về các bệnh của cá thường gặp. Hy vọng những thông tin này bổ ích với bạn. Công ty TNHH XNK BIO CHEM là công ty chuyên cung cấp các chế phẩm sinh học, dinh dưỡng bổ sung, hóa chất xử lý nước trong nuôi trồng thủy sản. Nếu bà con cần tư vấn, vui lòng liên hệ chúng tôi tại địa chỉ:

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY TNHH XUẤT NHẬP KHẨU BIO CHEM

Địa chỉ         : H18, đường C4, P.Tân Thới Nhất, Q.12, TP.HCM.

Điện thoại    : 08 3939 4747 – 0946 876 019 – 0942 89 30 31 – 0918 768 519

Email            : infobiochemical@gmail.com

Facebook      : https://www.facebook.com/hoachatbiochem/