Ðiều kiện nền đáy ao nuôi tôm có ảnh hưởng lớn đến chất lượng nước ao nuôi tôm thể hiện qua các thông số môi trường như oxy hòa tan, độ trong của nước, sự phát triển của tảo,..Việc xử lý chất thải trong ao là công việc luôn được quan tâm hàng đầu của người nuôi, nhằm đảm bảo cho ao nuôi được đảm bảo chất lượng và giúp vật nuôi phát triển một cách khỏe mạnh, mang lại hiệu quả nhất.
Nguồn gốc chất thải trong ao nuôi
Nuôi trồng thủy sản nhất là nuôi thâm canh (tôm, cá) thì lượng chất thải sau mỗi vụ nuôi, chu kỳ nuôi là rất lớn.
Chất thải phân hủy sẽ làm tiêu hao rất lớn lượng ôxy trong ao nuôi. Khi hàm lượng ôxy thấp, khí độc nhiều sẽ khiến cho tôm cá bị nổi đầu, sốc, thậm chí là chết hàng loạt. Sự lắng tụ chất thải trong ao không chỉ làm hẹp không gian sống của tôm, cá mà nơi đây chính là ổ chứa mầm bệnh là nấm, vi khuẩn, virus sinh sôi và phát triển.
Chất thải trong nuôi trồng có thể là nước thải, bùn thải; được hình thành chủ yếu do phân của tôm, cá, thức ăn thừa, xác tảo tàn,..sử dụng trong quá trình nuôi.
Chất thải lắng tụ trong ao nuôi tôm phát sinh từ nhiều nguồn gốc khác nhau và có sự khác biệt giữa các ao nuôi, bao gồm:
1- Ðất ao bị xói mòn do dòng chảy của nước.
2- Ðất từ bờ ao bị rửa trôi.
3 – Phân tôm
4 – Thức ăn thừa.
5 – Xác chết của phiêu sinh vật.
6 – Các loại vôi, khoáng chất.
7 – Chất lơ lửng do nguồn nước cấp.
Trong các nguồn gốc sinh ra chất thải lắng tụ trong ao thì chất thải sinh ra từ sự xói lở ao nuôi có thể góp phần đáng kể vào sự hình thành chất lắng tụ nhưng chúng thường không là nguồn gốc chính của sự hình thành chất hữu cơ.
Hệ thống ao nuôi có năng suất cao thì lượng chất thải hữu cơ tích tụ càng nhiều. Cho nên hệ thống nuôi năng suất cao đòi hỏi phải có sự quản lí chặt chẽ sự tồn lưu chất thải lắng tụ trong ao nuôi tôm.
Tác hại của chất thải trong ao nuôi tôm
Chất thải trong nuôi trồng thủy sản có thể là nước thải, bùn thải… được hình thành chủ yếu do phân của tôm, cá, thức ăn thừa, xác tảo tàn, hóa chất (vôi, zeolite…) sử dụng trong quá trình nuôi. Với một khối lượng lớn các chất thải tích tụ trong ao sẽ làm tăng nhu cầu ôxy và gây cạn kiệt ôxy ở đáy ao, khiến vật nuôi bị căng thẳng và dễ nhiễm bệnh. Đồng thời, khi chất thải phân hủy cũng làm tiêu hao một lượng lớn ôxy trong ao, từ đó làm lượng khí độc tăng lên, tôm, cá bị thiếu khí, gây sốc thậm chí là chết hàng loạt.
Ngoài việc sinh ra chất độc thì chất thải là nơi phát sinh các dòng vi khuẩn gây bệnh cho tôm đặc biệt là các bệnh đen mang, mòn đuôi, cụt râu,… Sự hiện diện của các dòng vi khuẩn và phiêu sinh vật trong ao nuôi tôm thể hiện sự phân hủy tự nhiên của các chất độc và chất thải trong ao nuôi tôm. Khi chất thải trong ao nhiều đến một mức độ nhất định sẽ tạo ra những nguy cơ rất lớn về dịch bệnh cho vật nuôi.
Bùn từ nuôi thủy sản tác động đến môi trường có thể được phân loại thành ba nhóm: Tác động đến chất lượng nước biển ven bờ và thủy văn; tác động đến các sinh vật thủy sinh; tác động đến rừng ngập mặn và thảm thực vật trên cạn. Sự lắng tụ chất thải trong ao không chỉ làm hẹp không gian sống của tôm, cá nuôi mà đây chính là nơi chứa mầm bệnh (như nấm, vi khuẩn, virus) sinh sôi và phát triển.
Biện pháp quản lý chất thải trong ao nuôi tôm
Ðể hạn chế sự tích lượng chất thải trong ao nuôi tôm chúng ta cần lưu ý một số vấn đề sau:
a/ Chuẩn bị ao kỹ
Trong ao nuôi tôm công nghiệp thì mặc dù có quản lí chất thải tốt đến đâu thì việc tồn lưu chất thải hữu cơ sau vụ nuôi tôm là điều không thể trách khỏi.
Ðể tránh hiện tượng chất thải hữu cơ từ vụ nuôi trước ảnh hưởng cho vụ nuôi sau, trước khi thả tôm chúng ta phải tiến hành dọn sạch chất thải bằng các phương pháp cải tạo ướt hoặc cải tạo khô tùy theo từng điều kiện ao nuôi. Ðối với trường hợp cải tạo ướt thường không tẩy dọn triệt để chất thải nên ngoài việc sử dụng vôi, trước khi thả tôm ta phải sử dụng thêm một số loại chế phẩm sinh học để tăng cường làm sạch đáy ao.
b/ Quản lý sự xói mòn do dòng chảy của nước
Sự xói mòn do dòng chảy của nước chủ yếu do hoạt động của hệ thống mày quạt nước, sự xói mòn từ bờ ao khi trời mưa, sự xói mòn này thường xảy ra ở những hệ thống ao nuôi mới xây dựng. Ðể khắc phục hiện tượng này, trước khi nuôi tôm đối với những ao mới xây dựng cần phải rửa ao nhiều lần, gia cố bờ chắc chắn. Ðặt hệ thống quạt nước sao cho dòng chảy trong ao điều hòa đảm bảo chất thải gom tụ lại ở giữa ao và tạo ra được tỷ lệ diện tích đáy ao sạch là cao nhất.
c/ Quản lý thức ăn
Trong hệ thống nuôi bán thâm canh và thâm canh thì việc chọn loại thức ăn và quản lý tốt lượng thức ăn sử dụng trong ao nuôi có ý nghĩa rất lớn đến sự tồn tại của chất thải hữu cơ vì chất lượng thức ăn kém dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn thành thịt cao, hoặc do độ tan rả thức ăn trong nước lớn làm cho tôm không sử dụng hết thức ăn, hoặc do việc điều chỉnh thức ăn không phù hợp, vị trí cho tôm ăn không phù hợp sẽ dẫn đến dư thừa thức ăn trong ao. Ðể làm tốt điều này cần phải chọn loại thức ăn có chất lượng cao và sử dụng thức ăn cho tôm nuôi một cách hợp lý, tránh hiện tượng thừa thức ăn.
d/ Quản lý tốt màu nước ao nuôi
Ðây là một công việc hết sức cần thiết bởi một trong những vai trò tích cực của tảo là làm tăng chất lượng nước, giảm các khí độc tồn tại trong ao. Tuy nhiên việc duy trì được màu tảo tốt trong ao nuôi là một công việc không mấy dễ dàng, đòi hỏi người nuôi tôm phải có một trình độ và kinh nghiệm nhất định để đảm bảo có được màu tảo tốt duy trì sự tồn tại của tảo trong ao nuôi. Ðể làm được vấn đề này người nuôi tôm cần phải biết sử dụng các loại vôi, khoáng chất, chế phẩm sinh học, các loại phân và biện pháp thay nước một cách hợp lí để duy trì sự phát triển của tảo trong ao nuôi.
e/ Chọn nguồn nước cấp thích hợp
Nguồn nước cấp vào nuôi cũng là một trong những lí do làm tích tụ chất hữu cơ trong ao nuôi tôm. Do vậy khi chọn nguồn nước cấp vào ao nuôi chúng ta cần phải chọn những nguồn nước ít chất lơ lửng, không có tảo và nên chọn nguồn nước có độ mặn thấp.
g/Gom tụ chất thải và tránh khuấy động chất trong ao nuôi
Việc sử dụng máy quạt nước để gom tụ chất thải, áp dụng việc sử dụng các loại vôi, khoáng chất, tránh khuấy động vùng gom tụ chất thải sẽ là một giải pháp tương đối an toàn vừa tạo ra vùng sạch cho tôm hoạt động vừa tránh sự phát tán chất lơ lửng trở lại nước ao trong thời gian nuôi.
h/ Loại bỏ chất thải ra khỏi ao nuôi
Trong nhiều trường hợp ở các hệ thống ao nuôi năng suất cao việc áp dụng các biện pháp quản lý chất thải cũng chỉ làm giảm sự tồn lưu chất thải trong ao nuôi tôm mà thôi. Một trong những biện pháp giải chất thải trong ao nuôi tôm nữa là áp dụng biện pháp thay nước đáy hoặc áp dụng biện pháp dùng hệ thống thoát nước trung tâm, cũng có thể áp dụng biện pháp dùng hệ thống máy hút bùn ra khỏi ao nuôi.
Việc áp dụng giải pháp hút bùn ra khỏi ao nuôi là một việc làm có thể mang lại hiệu quả cao nhưng cũng có thể gây nguy hại cho tôm tùy thuộc vào kỹ thuật hút bùn và điều kiện từng ao nuôi.
Cách hạn chế chất thải trong ao nuôi
Trong quá trình nuôi, cần quản lý tốt và duy trì ổn định chất lượng nước. Có chế độ thay nước định kỳ để đảm bảo chất lượng nước trong ao luôn đảm bảo, giảm bớt sự lắng tụ chất thải trong ao.
Chế phẩm sinh học sẽ được trộn vào thức ăn giúp tôm, cá tiêu hóa và hấp thụ thức ăn tốt hơn. Bên cạnh đó, sử dụng chế phẩm sinh học sẽ giúp phân hủy chất thải bùn đáy trong ao nuôi, chuyển hóa khí độc thành dạng ít độc hơn. Các chế phẩm sinh học sẽ giúp cân bằng môi trường ao nuôi bằng các vi sinh vật có lợi. Các vi sinh vật có lợi này sẽ lấn át và tiêu diệt các mầm bệnh trong ao nuôi.
Vi sinh viên (PRO – B TABLETS)
Thành phần:
Bacillus subtilis ≥ 2 x 109 cfu/g
Bacillus licheniformis ≥ 2 x 109 cfu/g
Đặc điểm: Dạng viên nén 10g
Công dụng:
– Ổn định chất lượng nước và cân bằng pH. Duy trì màu nước, tảo ổn định.
– Làm giảm lượng chất thải hữu cơ như phân tôm, xác tảo tàn, vỏ tôm lột xác, làm sạch đáy ao.
– Kích thích sự phát triển của phiêu sinh vật trong ao tạo nguồn thức ăn cho tôm.
– Loại bỏ khí độc trong ao, đáy ao như H2S, NH3, NO2.
Cách dùng:
– Tạt trực tiếp xuống ao, thời điểm 9-10h sáng.
– Xử lý định kỳ: 300 – 500 g/ 10.000 – 12.000 m3 nước, định kỳ 7-10 ngày/ lần trong suốt quá trình nuôi.
– Trường hợp ao bị ô nhiễm nặng: 300 – 500 g/ 5.000 – 7.000 m3 nước.
– Nên chạy quạt nước liên tục 8 giờ sau khi sử dụng để tăng hiệu quả.
– Dùng cắt tảo: đánh vào buổi chiều tối.
Xuất xứ: Aquaintech, Inc. – Mỹ
Quy cách: 10 kg/xô
Bài viết dưới đây cung cấp cho quý khách hàng thêm thông tin về xử lý nước thải trong ao nuôi, quý khách hàng có nhu cầu xin vui lòng liên hệ Công ty.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
CÔNG TY TNHH XUẤT NHẬP KHẨU BIO CHEM
Địa chỉ : H18, đường C4, P.Tân Thới Nhất, Q.12, TP.HCM.
Điện thoại : 08 3939 4747 – 0946 876 019 – 0942 89 30 31
Email : infobiochemical@gmail.com
Facebook : https://www.facebook.com/hoachatbiochem/
