QUẢN LÝ AO NUÔI TÔM MÙA NẮNG NÓNG

Ảnh hưởng của nắng nóng

Khi nhiệt độ trên 32⁰C thì tôm sẽ ngừng ăn, trốn xuống tầng đáy, nằm yên và vùi mình trong lớp bùn đáy nên nguy cơ nhiễm khí độc, vi khuẩn gây bệnh và thiếu ôxy dưới tầng đáy là rất cao.

Ở điều kiện nhiệt độ cao, quá trình hô hấp của tôm tăng lên cùng với sự gia tăng của các phản ứng sinh hóa trong nước làm tiêu hao nhiều ôxy nên dễ dẫn đến tôm bị thiếu dưỡng khí vào ban đêm.

Khi trời nắng nhiệt độ nước tăng cao thì hàm lượng ôxy hòa tan từ không khí vào nước giảm, quá trình phân hủy mùn bã hữu cơ tăng lên vừa tiêu tốn ôxy hòa tan vừa sinh ra nhiều loại khí gây độc cho tôm như H₂S, NO₂, CO₂, NH₃…

Vào mùa nắng nóng, tảo trong ao sẽ phát triển mạnh, đặc biệt là tảo lam , tảo giáp. Ngoài vấn đề tiết ra độc tố gây hại cho tôm thì khi tảo phát triển đến một giai đoạn nhất định (7 – 10 ngày) sẽ xảy ra hiện tượng tảo tàn, gây thiếu ôxy trong nước, biến động pH và tích tụ khí độc (thối nước) gây chết tôm hàng loạt.

Các bệnh thường gặp

Bệnh EMS – Bệnh gây chết sớm ở tôm

Hình ảnh: Tôm bị bệnh EMS và tôm bình thường

Khi thời tiết nắng nóng kéo dài kèm theo những cơn mưa giông đột ngột làm các yếu tố môi trường trong ao nuôi thay đổi, quá trình phân hủy mùn bã hữu cơ tăng sinh ra nhiều chất dinh dưỡng tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển, đặc biệt là vi khuẩn gây bệnh EMS trên tôm nuôi làm chết tôm hàng loạt. Nguyên nhân, do nhiệt độ cao và biến đổi phù hợp cho vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus phát triển, vi khuẩn này tạo ra một loại độc tố cực mạnh, khi chúng xâm nhập vào cơ thể tôm (qua đường tiêu hóa), độc tố này sẽ thẩm thấu, phá hủy các mô tế bào, gây rối loạn chức năng tiêu hóa và gan tụy tôm, gây ra hiện tượng chết hàng loạt, nhất là sau khi lột xác.

Bệnh cong thân đục cơ

Khi nhiệt độ nước cao, tôm bị sốc nhiệt hoặc do pH dao động trong ngày lớn hơn 0,5. Do thức ăn thiếu một số loại khoáng chất và vitamin cần thiết. Mặt khác, khi trời nắng nóng, nếu bật, tắt quạt khí đột ngột hoặc kiểm tra tôm bằng nhá, vó nhiều cũng gây ra hiện tượng đục cơ trên tôm.

Bệnh phân trắng

Khi nhiệt độ nước tăng cao, ao nuôi với mật độ cao ít thay nước sẽ làm nước ao giàu dinh dưỡng. Ao sẽ xuất hiện nhiều loại tảo như tảo lam, tảo đỏ có roi, tảo giáp sinh ra độc tố. Khi tôm ăn phải tảo độc, các chất độc sẽ phá vỡ tế bào thành ruột của tôm và gây ra hiện tượng tôm đi phân trắng

Biện pháp phòng bệnh

Ao nuôi

Việc chuẩn bị ao nuôi phải được thực hiện theo đúng quy trình: tẩy dọn, diệt tạp, phơi đáy, khử trùng nền đáy, gia cố bờ ao…

Nguồn nước

Chỉ cấp nước đã được xử lý qua ao lắng, duy trì mực nước 1,2 – 1,5 m, kiểm tra các thông số môi trường ao tôm (độ mặn,pH, oxy, nhiệt độ…) và theo dõi hoạt động của tôm để có biện pháp xử lý kịp thời.

Con giống và thời gian thả giống

Chọn con giống khỏe mạnh, rõ nguồn gốc và đã được kiểm dịch không bị nhiễm các mầm bệnh. Tôm giống có kích cỡ lớn (Post 12 trở lên). Mật độ thả tôm phải phù hợp với điều kiện chăm sóc, tôm sú (15 – 20 con/m²), tôm thẻ chân trắng (70 – 80 con/m²).

– Thời gian thả giống tốt nhất vào buổi sáng hoặc chiều mát. Tránh thả vào lúc trời đang mưa to hay nắng gắt có thể làm tôm bị sốc nhiệt, yếu dẫn đến chết.

Quản lý môi trường và cho ăn

+ Tảo: Định kỳ dùng NEOBATES liều 1,5 – 2 kg/1.000 m³ nước để giảm tảo.

+ Nhiệt độ: nhiệt độ nước thích hợp cho ao nuôi tôm từ 28 – 30⁰C . Khi nhiệt độ nước ao nuôi tăng lên trên 32⁰C cần giảm thức ăn, bổ sung Vitamin C vào trong thức ăn hay tạt và tăng thời gian chạy quạt nước.

+ Độ mặn: độ mặn thích hợp cho sự phát triển của tôm từ 8- 20.

Nắng nóng kèm theo sự bốc hơi của nước ao làm cho độ mặn của ao nuôi tăng cao. Vì vậy, nước cần được cấp vào ao nuôi để ổn định môi trường nuôi. Nước từ ao lắng đã qua xử lý cần được cấp từ từ (10-15%) lượng nước trong ao vào lúc trời mát (khoảng sau 19 giờ tối).

+ Định kỳ bổ sung các loại khoáng chất theo phương pháp cho ăn hoặc tạt vào nước.

+ Định kỳ sử dụng các loại men vi sinh , các chế phẩm sinh học để làm sạch nước, giảm khí độc , duy trì và ổn định pH…

+ Cho ăn với lượng thức ăn phù hợp, tránh dư thừa thức ăn, gây ô nhiễm ao nuôi. Nếu những ngày nắng nóng nhiệt độ trên > 32⁰C thì cần giảm thức ăn khoảng 70-80 % lượng thức ăn hàng ngày hoặc có thể cắt cữ trong ngày.

+ Định kỳ bổ sung các loại vitamin tổng hợp, men đường ruột, các sản phẩm bổ gan để giúp tôm tăng trưởng nhanh, sức đề kháng tốt.