Gan đóng vai trò quan trọng trong tuyến tiêu hóa của tôm. Khi thức ăn vào trong cơ thể, cơ quan này giúp hấp thu, dự trữ chất dinh dưỡng, chuyển hóa các chất khác (protein, vitamin, hormone,…) và tạo ra yếu tố đông máu. Nhiễm độc gan có thể gây viêm gan, hoại tử gan, phá hủy tuyến tiêu hóa và ảnh hưởng đến sự sống đàn tôm.
Do đó, quá trình nuôi tôm cần được theo dõi xuyên suốt, từ khâu chọn giống, thả giống đến cho ăn và, duy trì chất lượng nước trong đầm. Chúng ta cần chú ý quan sát và phát hiện các triệu chứng nhiễm độc gan ở tôm để kịp thời xử lý bằng thuốc giải độc gan cho tôm cá.
Các bệnh thường gặp ở gan tôm và nguyên nhân:
Tôm bị bệnh hoại tử gan tụy cấp tính
Nguyên nhân gây bệnh gan trên tôm thẻ chân trắng được xác định là do vi khuẩn có độc lực cao. Tôm thẻ bệnh có khối gan tụy teo, gan tụy có màu nhạt đến trắng, ruột tôm rỗng không có thức ăn hoặc bị đứt đoạn, tôm thường bị mềm vỏ, tỷ lệ tôm chết khá cao.
bệnh thường gặp ở tôm
Tôm bị bệnh teo gan
Bệnh teo gan trên tôm thẻ, gan tôm thẻ bị nhỏ lại, có màu đen và chai hoặc dai. Tách gan tôm thẻ thấy bị teo, gan tôm thẻ không vỡ, còn nguyên khối, khi lấy ngón tay trỏ và ngón tay cái lăn thì gan tôm dai như cao su.
Tôm bị teo gan, khi chết ruột bị rỗng, gan có màu đen, còn nguyên khối. Tôm chết rải rác, và không rầm rộ. Số tôm chưa nhiễm bệnh thì vẫn ăn bình thường. Nếu thời tiết tốt, sức khỏe tôm sẽ tăng lên, tôm thẻ có thể không bùng phát bệnh và có thể vượt qua được nếu như được chăm sóc tốt.
Tôm bị bệnh nhũn gan
Tôm thẻ bị bệnh gan và gan tôm thẻ nhũn, dễ vỡ, gan của tôm có màu vàng nhạt. Khi tách gan tôm thẻ ra khỏi đầu tôm, gan sẽ vỡ, chất dịch chảy ra, không còn được nguyên khối nữa.
Nếu tôm thẻ chết mà gan nhũn, hãy cố gắng quan sát mặt nước ao nuôi tôm thẻ khi cho tôm ăn, nếu thấy trên mặt ao nuôi có biểu hiện tôm búng thẳng đứng từ 2 đến 4 lần so với mặt nước ao, thì ta nên thu ngay, không được chần chừ và suy nghĩ gì nữa. Bởi biểu hiện đó cho thấy bệnh hoại tử gan tụy trên tôm thẻ chân trắng.
Những cách phòng bệnh gan trên tôm hiệu quả
- Chuẩn bị ao nuôi trước khi thả tôm theo đúng quy trình, áp dụng theo các phương pháp an toàn sinh học.
- Lựa chọn thức ăn đảm bảo chất lượng, đủ chất dinh dưỡng và điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với từng giai đoạn phát triển của tôm để tránh dư thừa tạo điều kiện phát triển cho các loài vi khuẩn.
- Lựa chọn mua giống tốt, khỏe mạnh, không bị nhiễm bệnh trước khi thả xuống ao nuôi.
- Duy trì hàm lượng oxy cần thiết trong ao nuôi.
Biểu hiện khi gan tôm bị nhiễm độc
Khi tôm bị nhiễm độc gan thì thường sẽ có những biểu hiện sau đây:
- Màu sắc thân bị biến đổi: màu nhợt nhạt xuất hiện ở giống tôm thẻ, màu đỏ sẫm/ nâu sẫm ở giống tôm sú
- Tôm kém ăn hoặc bỏ ăn. Về phần vỏ tôm sẽ bị óp, mềm
- Đường ruột trống rỗng không có thức ăn hoặc bị đứt khúc. Tôm đi phân trắng
- Màu sắc gan, tụy nhợt nhạt (hoặc màu nâu sẫm, đen)
- Gan teo nhỏ lại, chai cứng, khó vỡ nếu bóp phần gan bằng ngón trỏ và ngón cái
- Tôm yếu dần, có xu hướng bơi tấp vào mé. Tôm còi cọc, chậm lớn
- Tôm chết rải rác hoặc hàng loạt và chìm xuống đáy ao
Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng tôm bị tổn thương gan
1. Chất lượng thức ăn
Việc sử dụng thức ăn kém chất lượng không đủ vitamin chất béo, hoặc thức ăn bảo quản không đúng cách, dễ mốc, làm phát sinh nhiều độc tố. Tôm ăn phải những loại thức ăn này rất dễ gây viêm gan, kết hợp với tác nhân kích thích từ môi trường bên ngoài có thể dẫn đến một số lượng lớn tôm chết.
Bệnh cạnh đó thức ăn có hàm lượng đạm và năng lượng cao do thức ăn dư thừa cũng là một gánh nặng cho gan tôm. Cho ăn lượng thức ăn không phù hợp, quá nhiều hoặc quá ít, sẽ gây ra áp lực tiêu hóa cho gan và tuyến tụy của tôm làm tôm dễ bị bệnh.
2. Vấn đề về chất lượng nước
Tôm nuôi chỉ sinh trưởng tốt và cho năng suất cao khi điều kiện môi trường phù hợp với đặc điểm sinh học đồng thời những điều kiện này phải luôn ổn định. Chất lượng nước kém hay biến động đột ngột tôm sẽ rất dễ bị mầm bệnh tấn công.
Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nước như sau:
Vi sinh vật: Vi khuẩn trong môi trường và vi khuẩn đường ruột luôn tác động qua lại với nhau qua các hoạt động tiêu hóa, thức ăn đi vào ruột, nước di chuyển qua đường miệng… Nếu vi sinh vật trong nước là vi sinh vật có lợi sẽ hỗ trợ cải thiện sức khỏe tôm
Do độc tố: Độc tố tảo, độc tố vi khuẩn, độc tố nấm mốc, gốc tự do, nitơ amoniac, nitrit và các chất độc hại khác khi vào gan, tăng sự giải độc của gan dẫn đến rối loạn chức năng hoặc hư hỏng gan.
Thay đổi độ mặn: Độ mặn cần tăng trưởng tối ưu của để đảm bảo sự tăng trưởng, sử dụng thức ăn nhưng có nhiều ao nuôi ở độ mặn thấp hoặc cao hơn.
Kim loại nặng: Các bể nuôi tôm sử dụng nước biển từ môi trường, và nếu nước này giàu kim loại, thì sẽ làm tăng sự đào thải và tích lũy các kim loại này đồng thời gây stress oxy hóa làm tôm dễ nhiễm bệnh.
Nhiệt độ: Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột dẫn đến rối loạn chuyển hóa của tôm. Sự thay đổi nhiệt độ càng nhiều, tôm càng dễ bị tổn thương do oxy hóa, dẫn đến giảm sức đề kháng của bệnh và gây chết tôm.
3. Tình trạng gan tôm
Có những loại thuốc bán trên thị trường có thể tăng cường chức năng gan. Nhưng quý bà con không sử dụng đúng cách và liều lượng cũng sẽ gây gánh nặng cho gan tôm.
Cách xử lý nhiễm độc gan ở tôm
Trimin Forte – sản phẩm đa chức năng cho tôm
Thành phần:
Hỗn hợp khoáng vi lượng vô cơ và probiotics
Trong 1 kg:
Đồng 15 g
Sắt 80 g
Mangan 100 g
Kẽm 80 g
I-ốt 2.000 mg
Cô-ban 500 mg
Selenium 500 mg
Crôm 10 mg
Molybđen 50 mg
Bào tử lactobacillus 3 x 105 CFU
Đặc điểm: dạng bột mịn, màu hồng nhạt
Công dụng:
- Giải độc gan, bảo vệ và tái tạo tế bào gan, tăng cường hoạt động của gan, giúp phòng ngừa các bệnh về gan.
- Nâng cao sức đề kháng và nâng cao phản ứng đề kháng.
- Nâng cao chỉ số tăng trọng như lượng tăng trọng mỗi ngày và chỉ số chuyển đổi thức ăn.
- Trimin Forte bổ sung các khoáng chất cần thiết cho tôm, cá dễ hấp thu, giúp tôm cá tăng trưởng nhanh, tăng sức đề kháng, giảm tỷ lệ chết và chống stress.
- Đồng: chống ôxy hóa, chống vi khuẩn, thúc đẩy tăng trọng. Sắt: tạo hồng cầu. Mangan: tạo xương. Kẽm: tăng cường miễn dịch. Selenium: chống ô xy hóa. Crôm: tăng cường điều hòa insulin trong glucose thu nhận, chống stress do nhiệt.
- Tăng tốc độ phát triển, tăng trọng, nâng cao đề kháng.
- Tăng khả năng sinh sản, giảm tỷ lệ chết và chống stress.
Cách sử dụng:
Trộn 500 gram – 1 kg / 1 tấn thức ăn.
Quy cách: 10 kg/thùng.
Xuất xứ: Ấn Độ.
Bio Chem – nơi cung cấp chế phẩm sinh học, yucca, hóa chất xử lý, dinh dưỡng bổ sung uy tín trong nuôi trồng thủy sản
Với đội ngũ nhân viên tận tâm, giàu kiến thức cũng như kinh nghiệm về nuôi trồng thủy hải sản. Công ty TNHH XNH BIO CHEM tự tin đem lại cho Quý bà con những giải pháp tốt nhất nhằm nâng cao năng suất nuôi trồng thủy sản.
Mọi thông tin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH XNK BIO CHEM
Địa chỉ : H18 ĐƯỜNG C4, P.TÂN THỚI NHẤT, QUẬN 12, TP.HCM
Điện thoại : 08 3939 4747 – 0946 876 019 – 0942 89 30 31
Email : infobiochemical@gmail.com
Website : https://bio-chem.net/
Facebook : https://www.facebook.com/hoachatbiochem/
